Meneer J. woont al vijftien jaar in dit park. Elke week vinden we hem op zijn vaste plek, in een omgeving die hij door en door kent en die hij zich eigen heeft gemaakt. Het park is zijn toevluchtsoord geworden, een plaats waar hij zich veilig voelt. Door psychische problemen heeft meneer J. een sterke band opgebouwd met deze plek. Hij vindt er stabiliteit, een vorm van houvast. En dat ondanks het wisselvallige weer en de uiterst precaire levensomstandigheden.
Vertrouwen opbouwen met mensen die op straat leven
We begeleiden deze heer al meerdere jaren tijdens onze straatrondes. We gaan naar hem toe, praten met hem, bieden hulp aan. Op den duur ontstaat er een vertrouwensband. Tot voor kort weigerde hij steeds onze voorstellen om hem ergens onderdak te bieden. Want het park is voor hem veel meer dan louter een slaapplaats: het biedt hem vrijheid. En dat wil hij niet zomaar opgeven.
Een brutale aanval zorgt voor een kantelpunt
Maar de situatie verslechtert. Steeds meer wordt meneer J. aangevallen in het park. De herhaalde agressies verstoren zijn dagelijks leven. Hij is steeds meer het slachtoffer van zinloos geweld in het park dat hem anders zo’n veilig gevoel gaf. Nu voelt hij zich steeds meer kwetsbaar. Hij is verscheurd tussen de angst om nog eens aangevallen te worden en zijn diepe gehechtheid aan deze plek.
Tot op de dag dat hij ons, na een brutale aanval, laat weten dat hij ons dringend wil spreken. Een ziekenwagen wil hij niet. Waar hij wel op staat, is dat wij tot bij hem komen. Een krachtig signaal dat hij ons zeer hard vertrouwt. Dat vertrouwen is het resultaat van het opbouwen van een persoonlijke band - ook op medisch vlak.
Bij aankomst treffen we hem aan in een toestand van extreme schok. Hij voelt zich niet langer veilig in zijn geliefde park. En toch is hij nog niet klaar om het te verlaten. Na een lang gesprek weten we hem te overtuigen om zich toch te laten opnemen in het ziekenhuis. Een klein mirakel. Want het was al van 2009 geleden dat hij nog eens één nacht buiten het park had doorgebracht. Een arts heeft hij nooit gezien.
De eerste stap naar zorg
Meneer J. begrijpt dat het park voor hem niet langer een leefbare plek is. Maar ook het ziekenhuis is voor hem een onbekende, bijna vijandige omgeving. Toch staat hij toe om een aantal onderzoeken te ondergaan. Complexere behandelingen weigert hij. Maar het belangrijkste is dat hij zich laat verzorgen.
Dat is het keerpunt. Het is de eerste keer dat hij toegeeft niet meer naar het park te willen terugkeren.
Een tijdelijk compromis
Ondanks zijn vooroordelen over het ziekenhuis, vindt meneer J. er rust. Hij besluit op een compromis omwille van zijn veiligheid. Hij vindt er kalmte en troost. Maar hij kan zich niet ontdoen van het feit dat het park een belangrijk deel van zijn leven is geweest. De weg naar een mogelijk herstel wordt lang. Maar deze eerste stap is uiterst belangrijk. Hulp accepteren, ook al is die tijdelijk of zelf gedeeltelijk, betekent al een grote stap naar een leven uit de straat.
De straat verlaten: een proces van lange adem
De vertrouwensband die we doorheen de jaren met meneer J. hebben opgebouwd én een hecht netwerk van partners, hebben ervoor gezorgd dat hij de stap heeft kunnen zetten. Door hem uit het park te begeleiden, reiken we hem met zachtheid en respect de hand, zodat hij eindelijk voor zichzelf kan beginnen zorgen.
Verhaal van Pauline, sociaal werker op straat
Maak een eeinde aan dakloosheid
--
(*) We stellen alles in het werk om het privéleven van onze patiënten en ons beroepsgeheim te respecteren. Maar we willen toch laten zien hoe ze moeten overleven en hoe we samen aan hun herintegratie werken. Daarom verwijderen of veranderen we opzettelijk namen van plaatsen en personen - en geven we belevenissen een andere context. Tussen de foto’s en de verhalen bestaat geen enkele directe band.